Brenda Spiegelt

Columns

Klimaatschuld

Bepakt en bezakt sjok in naar mijn voordeur. Net terug van het - halfwekelijkse + extra voor het weekend – en oh ja, de aardappelen waren op – boodschappen doen. Mijn buurman loopt langs en zegt: ‘ja, dat is goed voor je voetstap. Wij doen maar één keer boodschappen dus we redden het niet lopend.’ Even kijk ik hem niet begrijpend aan en dan hoor ik in mijn hoofd een stemmetje: ‘ecologische voetstap’. Ik grijns schaapachtig en sjouw vervolgens mijn boodschappen naar binnen.
Ik zal maar niet vertellen dat de echte reden om niet met de auto boodschappen te doen is, dat ik bang ben dat ik op de terugweg geen parkeerplekje heb in de iets overbevolkte wijk waar wij wonen.

Zo begint de dag waarop ik later deze column zou gaan schrijven over het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving, over het verduurzamen van woningen. Dat rapport, dat opkwam, z’n act deed en weer verdween in de coulissen. De act werkte als een lap op een rode stier, ongeacht uit welke stal deze kwam.

Als ik google op de termen PBL rapport verduurzamen, verschijnt er een schier oneindige lijst met zoekresultaten van alle mogelijke, maar vooral te verwachten, partijen die het nodig vonden een mening te hebben en deze ook nog eens pontificaal op hun website te plaatsen. En dat ook allemaal nog eens binnen twee of drie dagen na publicatie van het rapport!
Persoonlijk heb ik altijd iets meer tijd nodig om een heel rapport goed tot me te laten doordringen. Vandaar dat mijn column iets later is. Dat geeft het voordeel dat je met een gerust hart door de arena kunt dwalen en kunt kijken wat er zoal is neergekwakt.

Die conclusie is overigens verrassend eenvoudig. Partijen die hun verdienmodel hebben gebaseerd op verregaande klimaattransitie, lees geld of stemmen, die schreeuwen moord en brand. Ze morrelen aan de conclusies van het rapport die eenzijdig zouden zijn, ze vinden de scope van het onderzoek te beperkt (alsof het PBL deze kanttekening niet zelf heeft gemaakt), ze komen met alternatieve rekensommen waaruit blijkt dat het in voorkomende gevallen wel uit kan om je woning te verduurzamen, of roepen dat het kabinet vooral extra subsidie moet blijven geven.
En de partijen die toch al geen heil zagen in het klimaatakkoord nemen dit rapport zonder enige vorm van kritiek in volle waarheid aan, omarmen het warm en schreeuwen dan dat het nu inderdaad maar eens afgelopen moet zijn met die subsidie verslindende malloterie, die toch niets oplevert. En dat het nu toch wel duidelijk is dat we de burger op kosten aan het jagen zijn met dat idiote klimaatakkoord. Waarbij ik gemakshalve even voorbij ga aan de vraag of deze partijen zich realiseren dat dit rapport van hetzelfde PBL is dat ook de berekeningen doet voor dat klimaatakkoord.

En ik, ik vraag met af, wil ik me voegen in dit koor van meningen? Het rapport tot me nemend, realiseer ik me dat er al lezend in mijn hoofd iets anders gebeurt. Ik vraag me vooral af wat voor mij de motivatie zou kunnen zijn om mijn huis, uit begin 1900 (dus niet echt het type waar het PBL het over heeft zeg maar…) duurzamer te maken. Feitelijk is het al duurzaam in zichzelf, omdat het er al meer dan 100 jaar staat en keer op keer wordt hergebruikt. En ik denk weer aan de opmerking van mijn buurman, over de ecologische voetstap.

Ik realiseer met dat we alles slechts te leen hebben en eens weer moeten loslaten. De vraag is dan niet, kan ik mijn huis kostenneutraal verduurzamen en daarna gewoon verder leven? De vraag zou moeten zijn: wil ik een uitgewoonde wereld loslaten? Wil ik dat men over 100 jaar ook nog zo kan genieten van deze prachtige aarde als ik nu? Een volgend rapport zou volgens mij veeleer moeten gaan over de vraag hoeveel een huishouden zou moeten teruggeven aan de aarde, om de schuld die we al hebben terug te betalen.

Welk planbureau in dit land durft dat aan?


12 september 2020